هرزنی

هرزنی Harzani که روزگاری در روستای گلین قیه Galin-Qaya در مسیر مرند به جلفا صحبت می‌شد، و اکنون از زبانهای مردۀ ایرانی است، در کنار کِرِنگانی و خوینرودی یکی از چند زبان بازمانده از زبانهای کهن آذربایجان است. این زبان در اصل در روستای هرزن در نزدیکی گلین قیه صحبت می‌شد که ساکنان آن سپس به گلین قیه نقل مکان کرده بودند. پیکرۀ کوچکی که در این صفحه گذاشته شده است، رهاورد دیدار کوتاهی است که من (اسفندیار طاهری) به همراه دانشجویم فرید باقری فخر در 6 شهریور سال 1398 با آخرین گویشور این زبان شادروان حاج عبدالعلی ادبی در روستای گلین قیه داشتم. این رهاورد قرار بود درآمدی باشد بر کار بزرگتری برای مستندسازی هرزنی، که از بد روزگار به انجام نرسید. امروز دوم اسفندماه 1402 و در روز جهانی زبان مادری که این پیکره را بارگذاری می‌کنم، همزمان با چهلمین روز درگذشت شادروان عبدالعلی ادبی است، که در واقع چهلمین روز مرگ یک زبان ایرانی و از دست رفتن بخشی از میراث فرهنگی آذربایجان نیز هست. این چند کلام که از زبان حاج عبدالعی نقل شده است، تنها صدایی است که از این زبان ایرانی بازمانده است، باقی همه افسوس و شرمساری ماست.